Historia Oddziału Warszawskiego PTMTS
Oddział Warszawski powstał 25 października 1958 jako pierwszy z oddziałów regionalnych Polskiego Towarzystwa Mechaniki Teoretycznej i Stosowanej. W tym pierwszym, pionierskim okresie działalność Oddziału Warszawskiego związana była bezpośrednio z działalnością Zarządu Głównego Towarzystwa i realizacją głównego celu Towarzystwa, jakim było tworzenie ośrodków regionalnych. Z inicjatywy Oddziału Warszawskiego powstały oddziały w Białymstoku, Lublinie, Radomiu, i Kielcach.
Oddział Warszawski był zawsze najliczniejszym oddziałem Towarzystwa. W roku założenia liczył 58 członków, w 1961 zrzeszał już 100 członków, a w 1966 – 150. Bodaj najliczniejszy był 1986 roku (240 osób). W następnych latach liczba członków Oddziału Warszawskiego spadła do 150 osób.
Podstawową formą działalności Oddziału Warszawskiego PTMTS była organizacja zebrań naukowych, na których członkowie oddziału prezentowali wyniki swych prac naukowych. Forma tych zebrań była w kolejnych kadencjach modyfikowana, oprócz referatów naukowych organizowano także spotkania dyskusyjne (wspólnie z Instytutem Podstawowych Problemów Techniki PAN, w latach 1965-1969 odbyło się łącznie 12 takich zebrań, również z udziałem gości zagranicznych wizytujących w tym czasie IPPT), zebrania okrągłego stołu poświęcone nowym zagadnieniom mechaniki i programom jej nauczania (od 1973 roku), prezentacji prac nagrodzonych w konkursach PTMTS i prezentacji w monograficznych ujęciach wybranych zagadnień technicznych.
Ważną formą działalności Oddziału Warszawskiego była organizacja konkursów na najlepsze prace naukowe. Pierwszy taki konkurs odbył się w 1961 roku i wyłonił jedną pracę uhonorowaną II nagrodą spośród sześciu nadesłanych prac. Na konkurs w roku 1963 wpłynęło już dziewięć prac. W latach 1965-1969 zorganizowano dwa konkursy na najlepsze prace naukowe z mechaniki konstrukcji maszynowych i budowlanych, w których nagrodzono łącznie siedem prac. W 2007 roku Oddział Warszawski powrócił do idei konkursu oddziałowego, ustanawiając Nagrodę im. Witolda Nowackiego za najlepszą pracę naukową.
W początkowym okresie, bezpośrednio po powstaniu, Polskie Towarzystwo Mechaniki Teoretycznej i Stosowanej finansowało prace naukowe i z kronikarskiego obowiązku trzeba odnotować zarejestrowany fakt dofinansowania siedmiu prac naukowych z funduszy PTMTS w latach 1958 i 1959. Ta forma działalności nie przetrwała próby czasu i prawdopodobnie ze względów finansowych została w następnych latach zaniechana.
Idea organizacji sympozjów i konferencji naukowych powstała w Oddziale Warszawskim już w 1961, kiedy to prof. Zbigniew Brzoska wraz z grupą współpracowników z Instytutu Techniki Lotniczej i Mechaniki Stosowanej z Wydziału Mechanicznego Energetyki i Lotnictwa Politechniki Warszawskiej zainicjował sympozjum na temat elastooptyki i jej zastosowań. Pierwsze takie sympozjum odbyło się od 29 listopada do 1 grudnia 1962 roku z udziałem 77 osób z całej Polski, drugie, pod tą sama nazwą zorganizowane w 1965 zgromadziło już 144 uczestników. Trzecie sympozjum zorganizowano w 1967 roku na temat doświadczalnych metod w mechanice ciała stałego i nazwa ta przyjęła się dla cyklicznie, co dwa lata organizowanych sympozjów (w 2018 roku w Jachrance odbyło się już XXVIII takie spotkanie). Druga ważna konferencja naukowa o charakterze cyklicznym, która trwa do dziś, została zainicjowana przez Oddział Warszawski w 1984 roku – była to „Mechanika w lotnictwie” (w 2018 roku odbyła się już XVIII konferencja pod tą nazwą, od wielu lat są one organizowane w Kazimierzu Dolnym). Odnotować też trzeba udaną konferencję na temat mikrokomputerów w mechanice, zorganizowaną przez Oddział Warszawski w lutym 1986 roku. Mimo znacznego zainteresowania, zgromadzenia 135 uczestników i wcześniejszych planów cyklicznej organizacji konferencji poświęconej tej nowej wówczas dziedzinie w dalszych latach Oddział Warszawski nie rozwinął tej jednorazowej inicjatywy.
Oddział Warszawski podejmował również inicjatywy organizacji szkół naukowych – w 1984 r. w Jabłonnie na temat chaosu w mechanice i w następnym roku pod szyldem pierwszej szkoły naukowej Zarządu Głównego PTMTS, na temat sterowania w mechanice. Inicjatywy te nie były podejmowane w dalszych latach.
Z kronikarskiego obowiązku należy odnotować udział Oddziału Warszawskiego PTMTS w przygotowaniu referatów na II Kongres Nauki Polskiej w grudniu 1972 roku. Referaty wprowadzające wygłosili wówczas: Piotr Perzyna, Władysław Fiszdon i Zbigniew Kączkowski.
Oddział Warszawski zaproponował, propagował i był jednym z głównych organizatorów I Kongresu Mechaniki Polskiej, który odbył się w Warszawie w sierpniu 2007 roku. Było to autentyczne wydarzenie środowiska mechaników w Polsce, które zgromadziło 484 uczestników z całej Polski. Wygłoszono 272 referaty na sesjach plenarnych i sekcyjnych oraz przedstawiono 145 prac na sesjach plakatowych. Zgodnie z pierwotnym pomysłem idea organizacji Kongresu została wpisana do kalendarza imprez cyklicznych jako jeden z celów statutowych Polskiego Towarzystwa Mechaniki Teoretycznej i Stosowanej.
W latach 2008-2018, a więc w szóstym dziesięcioleciu swego istnienia, Oddział Warszawski kontynuował działalność, m.in. organizując konferencje, warsztaty, sympozja, jubileusze i spotkania naukowe.
Od 2011 roku postanowiono urozmaicić formułę spotkań i organizować je w różnych ośrodkach badawczych w połączeniu ze zwiedzaniem ich laboratoriów oraz zapraszać wykładowców z ośrodków zagranicznych. I tak kolejne zebrania odbywały się w Instytucie Podstawowych Problemów Techniki PAN, Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, Wojskowej Akademii Technicznej, Wydziale Samochodów i Maszyn Roboczych i Wydziale Mechatroniki Politechniki Warszawskiej, wreszcie – w 2018 roku – w Instytucie Lotnictwa. Goście zagraniczni to m.in.: Ole Thybo Thomsen z Aalborg University, Janice Dulieu-Barton z University of Southampton, Hisaaki Tobushi (od 2013 roku członek honorowy PTMTS), N. Gupta, R. Matsui, K. Takeda, Leslie Banks-Sills z Uniwersytetuw Tel Awiwie.
11 kwietnia 2016 w Sali Senatu PW została zorganizowana przez OW PTMTS, przy wsparciu m.in. Wydziału Inżynierii Lądowej PW, Politechniki Gdańskiej oraz IPPT PAN, Sesja Naukowa poświęcona jubileuszowi dziewięćdziesiątych piątych urodzin prof. Zbigniewa Kączkowskiego – wieloletniego wykładowcy Politechniki Warszawskiej, wybitnego specjalisty w dziedzinie teorii konstrukcji inżynierskich, członka założyciela i członka honorowego PTMTS.
Przedstawiciele Oddziału Warszawskiego: Jerzy Mutermilch, Zbigniew Brzoska, Zbigniew Kączkowski, Marek Dietrich, Zbigniew Olesiak, Andrzej Tylikowski, Jerzy Maryniak, Wiesław Nagórko, Zbigniew Kowalewski byli wybierani na przewodniczących Towarzystwa; obecnie jest nim Włodzimierz Kurnik, przewodniczący OW PTMTS w latach 2004-2009 i redaktor naczelny Journal of Theoretical and Applied Mechanics.
Członkowie honorowi PTMTS z Oddziału Warszawskiego PTMTS:
Prof. dr inż. Bohdan Stefanowski
Prof. dr inż. Jerzy Mutermilch
Prof. dr inż. Wacław Olszak
Prof. dr inż. Witold Nowacki
Prof. dr inż. Zbigniew Kączkowski
Prof. dr inż. Zbigniew Brzoska
Prof. dr inż. Jan Oderfeld
Prof. dr hab. inż. Przemysław Jastrzębski
Prof. dr hab. inż. Stefan Ziemba
Prof. dr hab. inż. Marek Dietrich
Prof. dr hab. inż. Zbigniew Osiński
Prof. dr hab. inż. Jerzy Maryniak
Prof. dr inż. Zbigniew Olesiak
Prof. dr hab. inż. Marek Sokołowski
Prof. dr hab. inż. Witold Gutkowski
Prof. dr hab. inż. Czesław Woźniak
Prof. dr hab. inż. Zbigniew Wesołowski
Prof. Emmanuel E. Gdoutos (Grecja)
Prof. John T. Katsikadelis (Grecja)
Prof. Reinhold Kienzler (Niemcy)
Prof. dr hab. inż. Michał Kleiber
Prof. dr hab. Hisaaki Tobushi (Japonia)
Prof. dr hab. Wiesław Nagórko
Prof. dr hab. inż. Roman Bogacz
Prof. Oskar Mahrenholtz (Niemcy)
Ewa Koisar
Prof. dr hab. inż. Andrzej Tylikowski
Prof. dr hab. inż. Lech Dietrich
Prof. dr hab. inż. Zenon Mróz
Przewodniczący Oddziału Warszawskiego PTMTS:
Jerzy Mutermilch | 1958-1965 |
Zbigniew Kączkowski | 1965-1969 |
Zbigniew Olesiak | 1969-1973 |
Marek Dietrich | 1973-1976 |
Jerzy Rutkowski | 1976-1978 |
Stanisław Łukasiewicz | 1978-1980 |
Andrzej Olędzki | 1980-1982 |
Stanisław Dubiel | 1982-1984 |
Andrzej Olędzki | 1984-1988 |
Jerzy Maryniak | 1988-1996 |
Wiesław Sobieraj | 1996-1998 |
Witold Gutkowski | 1998-2000 |
Lech Dietrich | 2000-2004 |
Włodzimierz Kurnik | 2004-2009 |
Lech Dietrich | 2009-2011 |
Elżbieta Pieczyska | 2011-2019 |
Jacek Janiszewski | 2019- |